NAJPIERW DEMONTAŻ OBUDOWY
Nasza obudowa jest zgodna z formatem ATX i posiada 300-W zasilacz. Dwa panele boczne mogą być usunięte, każdy z osobna, po odkręceniu śrubek. Niektóre obudowy posiadają zewnętrzną pokrywę w kształcie odwróconej litery 'U'. Niezależnie od konstrukcji obudowy zazwyczaj można uzyskać dostęp do wnętrza komputera z obu stron.
Na jednej z bocznych ścian obudowy (po zdjęciu zewnętrznej osłony) znajduje się metalowa płyta, na której umieścimy płytę główną. Uwaga - znacznie lepszym typem obudów są te, w których owa płyta jest wyjmowalna, dzięki czemu możemy łatwiej umieścić płytę główną na odpowiednim miejscu.
Gdy wymontujemy płytę mocującą z obudowy (zwróćmy uwagę na to, w jaki sposób była ona przymocowana, gdyż po zainstalowaniu na niej odpowiednich komponentów będziemy musieli ją umieścić w obudowie w taki sam sposób - najczęściej nie da się włożyć blachy mocującej w inny sposób, tym niemniej zdarzają się obudowy, gdzie jest to możliwe), możemy przystąpić do montażu na niej płyty głównej naszego komputera.
MONTAŻ PŁYTY GŁÓWNEJ
Nasza obudowa posiada wyjmowaną tackę, która zapewnia bardzo elegancki sposób instalacji
płyty głównej i wszystkich podzespołów. Tańsze obudowy mają płytę
montażową zamontowaną na stałe wewnątrz. Jeśli posiadacie obudowę tego
typu, powinniście najpierw położyć ją na boku.
Następnie wkręćcie kołki dystansujące przeznaczone do montażu płyty
głównej Kolejną czynnością jest zamontowanie kołków dystansowych. Ponieważ otwory na te kołki przystoso-wane są do kilku rozmiarów płyt głównych, najlepszym sposobem wybrania odpowiednich jest włożenie płyty do obudowy i zaznaczenie lub zapamiętanie wybranych otworów. Wystarczą cztery do sześciu punktów mocowania, w które wkręcisz kołki (należy je lekko dokręcić kombinerkami, żeby podczas wykręcania śrubka nie wychodziła wraz z kołkiem).
Po przykręceniu kołków dystansowych, a przed przykręceniem płyty głównej do obudowy sprawdź, czy otwory na klawiaturę, mysz i porty w zaślepce z tyłu obudowy mają taki sam układ, jak na płycie głównej. Jeżeli nie pasują, trzeba wymienić zaślepkę na tę, która powinna zostać dostarczona wraz z płytą główną.
Ostatnią czynnością jest przykręcenie płyty głównej do kołków dystansowych. Mocujemy ją tak, aby gniazda PCI były bliżej tylnej ścianki, a wyjścia na klawiaturę i mysz pasowały do otworów z tyłu
MONTAŻ PROCESORA I WENTYLATORA
Obecnie najpopularniejsze procesory montowane są na podstawce typu Socket, co znacznie upraszcza mocowanie ich na płycie głównej. Montaż rozpocznij od podniesienia dźwigni blokującej, umieszczonej z boku podstawki pod kątem 90 stopni. Lokalizacja punktów charakterystycznych zależy od typu procesora (patrz ramka). Poprawnie montowany procesor zostaje umieszczony na podstawce bez użycia siły.
AMD AM2
Etap 1. Wkładamy procesor
Najpierw należy umieścić procesor w gnieździe. W tym celu trzeba unieść małą dźwignię znajdującą się z boku gniazda. Jeśli obejrzycie procesor od spodu, zobaczycie, że w jednym jego rogu brakuje nóżki. Dopasujcie ten róg do rogu gniazda, gdzie brakuje jednego otworu. Procesor jest oznaczony w ten sposób, aby zapewnić, że zostanie prawidłowo włożony. Pamiętajcie jednak, że nie używać siły przy wkładaniu procesora! Wszystkie nóżki powinny gładko wsunąć się w gniazdo. Jeśli jesteście pewni, że odpowiednio ustawiliście procesor (za punkt odniesienia biorąc brakującą nóżkę), ale nie jesteście mimo to w stanie go wsunąć w gniazdo, najprawdopodobniej jedna z jego nóżek jest wygięta. Jeśli to się wam przytrafiło, wyprostujcie tę nóżkę przy użyciu pincety lub śrubokrętu. Kiedy już zainstalujecie procesor, zablokujcie dźwignię w położeniu dolnym.
Procesor jest już zamontowany, teraz wystarczy odpowiednio skonfigurować zworki na płycie, by ta poprawnie interpretowała włożony procesor. Prawidłowe ustawienie zworek uzyskamy posługując się załączoną do płyty instrukcją. Zwykle w instrukcji znajduje się tabela obsługiwanych przez daną płytę procesorów wraz z ich mnożnikami i odpowiadającymi im wartościami częstotliwości magistrali FSB (Front Side Bus). Najkrócej mówiąc - częstotliwości danego procesora to iloczyn wartości częstotliwości FSB i mnożnika (stąd zresztą jego nazwa). Dlatego też musimy ustawić odpowiednią częstotliwość magistrali posługując się instrukcją (zwykle część dotycząca tego tematu ma tytuł "CPU External (BUS) Frequency"), a następnie ustawiamy mnożnik ("CPU to Bus Frequency Ratio"). Ostatnią rzeczą, jaka dotyczy włożonego właśnie procesora, jest odpowiednie ustawienie poziomu wewnętrznego zasilania (core voltage) procesora. Zwykle napięcie zasilające jest nadrukowane na samym procesorze, zaś zworki regulujące to ustawienie znajdują się na płycie (parametry dotyczące ustawień znajdziemy w instrukcji płyty).
Etap 2. Nanosimy pastę termoprzewodzącą .
Na górną część procesora trzeba nałożyć pastę termiczną lub odpowiednią podkładkę. Pomoże to w przenoszeniu ciepła z procesora do radiatora. Brak ośrodka przewodzącego ciepło może spowodować uszkodzenie procesora! Jeśli nie użyjecie pasty, każda niewielka różnica w ustawieniu powierzchni kontaktowej radiatora lub nawet obecność małych drobin kurzu spowoduje, że ciepło nie będzie efektywnie odprowadzane z procesora. Pasta termiczna wypełnia także mikroskopijne zagłębienia w powierzchni styku procesora (krzemowej struktury).
Warstwa pasty termoprzewodzą-cej nie może być gruba, po nałożeniu zestawu chłodzącego nie powinna wydostawać się po bokach.
Niektórzy producenci radiatorów dołączają pastę termiczną do swoich produktów. Jeśli takowej nie otrzymacie, możecie ją kupić w większości dobrych sklepów komputerowych lub elektronicznych
Etap 3. Przypinamy nowy zestaw chłodzący
podłączenie wentylatora
Zalecany jest radiator miedziany, ponieważ miedź jest bardzo
wydajnym przewodnikiem ciepła. Przy kupnie wentylatora powinniście znać
typ gniazda swojego procesora. Upewnijcie się, że wentylator jest w
odpowiednim położeniu.Wentylator jest mocowany do gniazda za pomocą zatrzasków.
Etap 4.Podłączenie zasilania wentylatora
Możecie być zdziwieni tym, że do wentylatora idą trzy przewody. Dwa z nich przenoszą napięcie zasilające, a trzeci jest używany do monitorowania prędkości obrotowej wentylatora. W ten sposób BIOS zawsze jest w stanie stwierdzić z jaką prędkością działa wentylator.
MONTAŻ PAMIĘCI RAM
Obecnie są w sprzedaży trzy rodzaje pamięci: DDR SDRAM, DDR2 SDRAM i DDR3 SDRAM. Każdy z nich ma inaczej rozmieszczone nacięcia, które pasują tylko do jednego rodzaju gniazd, dlatego umieszczenie pamięci w niewłaściwym gnieździe jest niemożliwe. Pamięci DDR SDRAM różnią się od DDR2 i DDR3 SDRAM także liczbą pinów: DDR SDRAM- 184, DDR2-3 SDRAM - 240.
UWAGA
Moduły pamięci DIMM mają pod spodem nacięcie pasujące do gniazda pamięci. Choć nie jest możliwe włożenie modułu pamięci odwrotnie, powinniście przymierzyć moduł do gniazda zanim rozpoczniecie jego instalację. Następnie należy ostrożnie wcisnąć moduł w gniazdo. Zalecana jest ostrożność, ponieważ zbyt mocny nacisk może uszkodzić ścieżki przewodzące na płycie głównej. Najlepiej jest wcisnąć najpierw jedną stronę a następnie drugą. Zatrzask zaciśnie się samoczynnie, gdy tylko jedna strona modułu zostanie prawidłowo umieszczona w gnieździe. Aby upewnić się, że moduł został prawidłowo zainstalowany
, zawsze można go wyjąć. Zwolnienie klamer spowoduje wyskoczenie modułu z gniazda. Następnie można go po prostu wysunąć.
UWAGA
Jeżeli chipset obsługuje techno-logię Dual Channel, układy pamięci najlepiej montować parami, umieszczając dwa jednakowe w gniazdach zgodnie z dokumentacją płyty głównej (przeważnie na przemian gniazdo pełne i puste). Dzięki temu podwoisz teoretyczną przepustowość pamięci (dwa gniazda traktowane są wówczas jako jedno).
Pierwsze koty za płoty. Płyta główna z procesorem, wentylatorem i pamięcią
MONTAŻ KARTY GRAFICZNEJ I KART ROZSZERZEŃ PCI
montaż karty graficznejObecnie prawie wszystkie karty graficzne montowane są w gnieździe PCI Express x16. Jest przeważnie czarne i znajduje się w środkowej części płyty głównej, między gniazdami PCI a procesorem. Najpierw wyciągnij zaślepkę z obudowy, a następnie włóż kartę graficzną, wyprowadzając jej wyjścia (zamontowane na śledziu) na zewnątrz obudowy. Nie bój się użyć trochę siły, gdy trzeba. Włożoną kartę przykręć do obudowy. Jeżeli nie jesteś pewny, czy potrzebuje dodatkowego zasilania, sprawdź, czy ma wyprowadzone wyjście do jego podłączenia. Najwydajniejsze modele wymagają aż dwóch linii zasilających. Dodatkowe karty rozszerzeń najlepiej umieścić jak najdalej od układu graficznego, żeby zapewnić swobodną cyrkulację powietrza wokół niego.
Wybranie miejsca dla karty PCI zazwyczaj nie jest problemem w prostych systemach. Z mojego doświadczenia jednak wynika, że wybranie odpowiedniego złącza może być czasami problematyczne na niektórych płytach głównych.
Konflikty zasobów mogą utrudnić poprawną wspólną pracę płyty głównej i systemu operacyjnego. Problem ten często można rozwiązać przez przeniesienie karty PCI sprawiającej problemy do innego złącza lub przez ręczne przypisanie przerwań. Inny potencjalny powód problemów jest bardziej praktyczny. Jeśli na karcie widoczny jest spory radiator, może nawet z wentylatorem, układ chłodzony w ten sposób będzie wydzielał wiele ciepła, które będzie musiało zostać usunięte. Jest tylko jedna przyczyna, dla której nie umieściliśmy karty dźwiękowej obok karty graficznej - chcieliśmy zachować między nimi trochę miejsca, aby zapobiec gromadzeniu się ciepła.
Na swoich miejscach - karta dźwiękowa (po lewej) i
karta graficzna (pośrodku). Jest jeszcze miejsce na kartę sieciową,
jeśli będzie potrzebna.
MONTAŻ TWARDEGO DYSKU I NAPĘDU OPTYCZNEGO
Standardowe twarde dyski PATA i napędy optyczne mają wyprowadzone dwa gniazda: szersze, 40-pinowe, pozwala na podłączenie dysku do płyty głównej (za jego pomocą przekazywane są dane), drugie służy do podłączenia zasilania. Między nimi znajdują się piny, za pomocą których skonfigurujesz dyski.
Ponieważ standardowe kontrolery twardych dysków IDE pozwalają na skonfigurowanie dwóch dysków na jednym kanale (taśmie), przed ich zamontowaniem należy odpowiednio ustawić zworki. Chodzi o określenie, który z nich jest startowy (master), a który dodatkowy (slave). Opis ustawień zworek powinien być umieszczony na etykiecie twardego dysku albo w pobliżu pinów. Dysków lub napędów optycznych SATA nie trzeba konfigurować, gdyż do jednego gniazda SATA podłącza się tylko jedno urządzenie.
Twarde dyski zamontuj na spec-jalnym rusztowaniu wewnątrz obudowy, jeśli nie masz odpowiednich kieszeni. Najlepiej, gdy obudo-wa umożliwia demontaż takiego rusztowania za pomocą specjal-nej dźwigni. Dyski można wówczas przykręcać na zewnątrz, a następnie włożyć całą konstrukcję z dyskami do środka. Wszystkie taśmy mają po jednej stronie czerwony pasek określający umiejscowienie przewodu nr 1. Podczas podłączania napędów czy twardych dysków pasek powinien się znajdować od strony złącza zasilania.
Twardy dyskChciałbym powiedzieć kilka słów na temat chłodzenia, ponieważ jest to dość ważne przy dzisiejszych dyskach osiągających prędkości obrotowe 7200 obrotów/s. Tak szybkie dyski twarde mogą w krótkim czasie osiągać temperatury przekraczające 50°C. Powinno się wobec tego zawsze zostawiać nad nimi trochę miejsca, aby unikać gromadzenia się ciepła. Wentylator zasilacza jest zazwyczaj wystarczająco potężny, aby zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza wewnątrz obudowy.
UWAGA
Twarde dyski PATA podłącz do jednego kanału IDE (taśmy), natomiast napędy optyczne do drugiego. Podłączenie ich do jednej taśmy może spowolnić działanie
szybszego dysku.
GNIAZDA NA PŁYCIE
Kolejny etap to założenie blachy z płytą główną w obudowie. Komputer
nasz wykonany jest w standardzie ATX (obudowa i płyta główna). Jedną z
cech tego standardu jest fakt, że porty i gniazda są wyprowadzone
bezpośrednio z płyty głównejZ tyłu obudowy, w miejscu gdzie będą znajdować się zintegrowane z płytą gniazda, należy zamontować odpowiednią blaszkę zawierającą odpowiednie wycięcia na poszczególne gniazda. W niektórych obudowach przed zamontowaniem tej blaszki należy usunąć metalową płytkę ochronną wstawioną na miejsce, gdzie mają znajdować się porty i gniazda.
PODŁĄCZENIE ZASILANIA PŁYTY GŁÓWNEJ
W zależności od rodzaju płyty głównej włóż złącza zasilacza w odpowiednie gniazda-kształt złącza zasilającego płyty głównej nie pozostawia wątpliwości, którą z końcówek zasilacza podłączyć do tego gniazda. Dokładnie sprawdź, czy podłączone są wszystkie główne i dodatkowe gniazda zasilające. Nie należy podłączać zasilacza do gniazda zasilającego przed całkowitym zmontowaniem komputera.
PODŁĄCZENIE PRZEWODÓW CD/DVD ORAZ DYSKU TWARDEGO .Kolejna rzecz to podłączenie przewodów IDE/ATAPI do CD/DVD-ROM-u, dysku twardego
Zwróćmy uwagę, że kabel IDE/ATAPI - popularnie zwany taśmą - ma z jednej strony jeden przewód oznaczony na czerwono. Ten przewód to tzw. jedynka, czyli wskazówka, że należy go podłączyć z jednej strony do pierwszego wyprowadzenia kontrolera na płycie głównej, zaś z drugiej strony do "jedynki" dysku twardego oraz napędu CD-ROM. Przyjrzyjmy się uważnie gniazdom kontrolera IDE/ATAPI na płycie. Powinny one być oznaczone jako "Primary" oraz "Secondary". Ze względu na to, że dysponujemy tylko dwoma napędami wy-korzystującymi interfejs EIDE/ATAPI (dyskiem twardym i CD-ROM-em), będzie interesował nas tylko jeden (ściśle: pierwszy) kanał interfejsu oznaczony jako "Primary". Przyj-rzyjmy się teraz samemu gniazdu interfejsu na płycie. Dookoła gniazda (po rogach) powinny być wytłoczone numery wyprowadzeń gniazda. Jedną końcówkę taśmy EIDE podłączamy do gniazda na płycie, pozostałe do napędów, zwracając uwagę na numery wyprowadzeń w gniazdach napędów (dla dysku używamy środkowego złącza na taśmie, dla CD/DVD-ROM-u - ostatniego).
W przypadku dysków twardych istnieje zasada ułatwiająca podłączanie taśm EIDE/ATAPI. Mianowicie wyprowadzenie nr 1 (czyli wspominana "jedynka") leży prawie zawsze (99%) na złączu po stronie złącza zasilania.
| POŁĄCZENIE PŁYTY GŁÓWNEJ Z OBUDOWĄ |
Na tym etapie wystarczy już podłączyć do płyty głównej odpowiednie kable z obudowy i można spróbować go uruchomić. Aby móc włączać i resetować komputer, sprawdzać za pomocą diody, czy dysk pracuje, trzeba najpierw podłączyć odpowiednie styki z obudowy do płyty głównej. Znajdź w dokumentacji technicznej płyty głównej opis zworek, do których mają być podłączone wyprowadzone kable obudowy.
Poniżej podaje skróty nazw pinów oraz złączy wychodzących z obudowy i podłączanych do płyty głównej:
SP, SPK, SPIKER, SPKER - czterokontaktowe złącze głośnika, do którego podłącza się dwużyłowy kabel głośnika.
RS, RE, RST lub RESET - dwukontaktowe złącze, do którego podłącza się dwużyłowy przewód resetujący komputer (RESET SW).
PW LED, PWR LED lub Power LED - złącze diody LED, do której podłączysz dwużyłowy przewód zapalający zieloną diodę sygnalizującą pracę komputera (Power LED).
HD, HDD LED - złącze to należy podłączyć do kabla diody LED, sygnalizującej pracę twardego dysku (HDD LED).
RPW_SW (Remote power switch) - złącze do wyłącznika zasilania.
KBLOCK (Power Led & Keyboard) - to złącze najlepiej połączyć
z diodą zasilania.SP_SW (Suspend Switch) - charakterystyczna cecha płyt wykonanych w standardzie ATX, złącze umożliwiające podłączenie kabelka do przycisku przełączającego komputer w stan "uśpienia" (o ile taki przycisk na obudowie się znajduje).
SP_LED (Suspend LED) - złącze do diody sygnalizującej stan "uśpienia". Rzadko wykorzystywane.
Najczęściej kabelki wyprowadzone z poszczególnych elementów obudowy (takich jak np. przełącznik zasilania, przycisk resetujący, dioda dysku itp.) są również oznaczone w podobny sposób, jak przedstawione wyżej oznaczenia na płycie.
Nie martwcie się o biegunowość. Przyciski reset i włącznika będą działać niezależnie od kierunku ich włączenia, a diody LED nie zapalą się, jeśli będą podłączone odwrotnie. Jeśli słyszycie, że dysk twardy pracuje, ale dioda się nie świeci, po prostu odwróćcie wtyczkę..
.
Po podłączeniu wszystkich kabelków nie pozostaje nam już nic innego jak założenie metalowej osłony na obudowę naszego składaka. To w zasadzie koniec pracy montażowej. Oczywiście trzeba jeszcze podłączyć do złożonego już w zasadzie komputera klawiaturę, mysz oraz monitor.
| PODŁĄCZENIE KLAWIATURY I MONITORA |
Pozostały ci jeszcze klawiatura, mysz i monitor. Klawiaturę podłącz do fioletowego gniazda PS2, mysz do zielonego gniazda PS2, natomiast monitor do gniazda VGA, wychodzącego z karty graficznej.
| OSTATNIA KONTROLA |
Komputer jest już złożony, radzimy jednak przed jego uruchomieniem sprawdzić jeszcze raz poprawność:
- zamontowania zestawu chłodzącego procesor, który powinien ściśle przylegać do procesora
- podłączenia wszystkich wentylatorów do zasilania
- podłączenia kabli zasilania płyty głównej,
- połączenia twardych dysków, napędów optycznych (dociśnij jeszcze raz wszystkie taśmy i kable zasilające),
- montażu karty graficznej, pamięci i kart rozszerzeń (dociśnij kartę graficzną, pamięci i karty PCI),
- dokręcenia wszystkich śrubek,
- podłączenia monitora do karty graficznej,
- podłączenia myszy i klawiatury.
- Konfiguracja zworek na płycie głównej: czy ustawienia procesora są poprawne?
- Ustawienia zworek napędów: poprawny tryb master/slave?
- Czy napędy są zabezpieczone?
system operacyjny.
